Köşe Yazısı | Stres ve Başa Çıkma Yolları – Burak Ertürk

Stres Nedir?

Stresin birçok tanımı vardır ancak genel olarak stres;
Bireyin kendini içsel ve dışsal uyaranlara karşı huzursuz veya baskı altında hissettiğinde verdiği fiziksel, zihinsel, duygusal ve davranışsal tepkiler bütünüdür. Stres kişinin baş edebilme gücünü aşan ya da zorlayan durumlarla karşılaştığında kendini koruyabilmek ve hayata devam edebilmesi için gereklidir. Genelde stresi kötü bir şey olarak algılıyoruz ancak stres kararında olursa yararlıdır. Bizi hayatta kalmamızı ve bir şeyler başarmamızı sağlar.

Stres Anında Vücuttaki Değişiklikler

Günümüzde stresin bir çok sağlık problemine yol açtığı bilinmektedir. Stres anında beyinden vücuda, karşılaşılan durum ile savaş ya da kaç mesajı gelir. Bu sırada kalp daha fazla enerji üretmek için besinleri daha hızlı pompalar ve kalp daha hızlı atmaya başlar. Oksijen miktarının arttırmak için solunum hızı artar ve kan damarları genişler. Bir çok kişinin farkına vardığı bir durum olan göz bebeklerinin büyümesi gerçekleşir. Bu durumlar uzun süre devam ederse vücuda zarar verir.

Nasıl Ortaya Çıkar?

İçsel Faktörler; stresi yaratan içsel faktörlerin başında düşünceler, dış dünyadaki olaylara verilen anlamlar, karamsarlık, sıkılganlık, bunalma gibi psikolojik etkenlerdir.

Dışsal Faktörler; büyük kentlerde gürültüden kaynaklanan çevresel bir stres vardır. İki ortağın ayrılamaya ya da karı kocanın boşanması, iklim, hava gibi etkiler kişinin denetimi dışında kalan ve onun biyolojik dengesini bozan fiziksel ve kimyasal kökenli faktörlerdir.

Stresin Belirtileri

Fizyolojik Belirtiler

• Nefes darlığı
• Kalp atışlarının artması
• Yorgunluk
• Adale ağrıları
• Yerinde duramama
• Ellerin terlemesi

Psikolojik Belirtiler

• Üzüntü
• Endişelenme
• Sinirlilik
• Unutkanlık
Davranışsal Belirtiler
• Bir maddeye aşırı düşkünlük (sigara, alkol)
• Beslenme ve uyku dengesinin bozulması
• Telaşlanma

Stresle Baş Edebilir miyiz?

Stres zihnimizde beliren bir faktör olmasına rağmen bedenimizi çeşitli yollardan etkileyebilmektedir. Yapılan araştırmalar ve deney sonuçları stresin insan vücudunda ne denli hasarlara yol açabileceğini kanıtlar niteliktedir. Bu nedenle hem psikoloji hem de fiziksel sağlığımızı korumak için stresten uzak kalmaya çalışmalıyız.
Öncelikle strese neden olan durumları belirleyin.
Sizi üzen kişi ve olaylardan uzak durun.
Kişilerle olan ilişkileri ve sosyal etkinlikleri geliştirmek stersi azaltmanıza büyük katkı sağlayacaktır.
Olaylara olumlu açıdan bakmak stresinizi azaltabilir.
Karşıdaki kişiyle tartışırken sorumluluğu ona yüklemek yerine kendi üstüne almak.
Hayır demeyi öğrenmelisiniz.
Yapamayacağınız şeylere sözler vermekten kaçının.
Sevdiklerinizle zaman geçirin.
Spor yapmalı, beslenmeye dikkat edilmeli, çok fazla kafein ve alkol tüketiminden uzak durulmalı.
Uykunuzu düzene koyun.
Farklı bir şeyler denemek de kişiyi rahatlatan aktivitelerdir. Örneğin imaj yenileyerek, yürüyüş yaparak ortamın oluşturduğu stresten uzaklaşmaya katkı sağlar.

Mükemmeliyetçi yapıya sahip olmayın.

Stres Ne Gibi Sorunlara Yol Açar?

Stresin yol açtığı veya tetiklediği psikolojik ve fizyolojik hastalıklardan bazıları şunları; depresyon, anksiyete (endişe-kaygı), kalp krizi, yüksek tansiyon, felç, hafıza kaybı, uyku bozuklukları, cinsel işlev bozuklukları gibi bir çok hastalığa neden olabilir.
Stresin Olumlu Etkileri Var Mıdır?
Stres zihnimizi ve fiziksel gücümüzü azaltabilir. Hayata negatif yönüyle bakar karamsar bir ruh hali alırız. Bu stresin olumsuz tarafıdır. Olumlu tarafı ise, amaca ulaşırken kendi potansiyelimizi yeterince kullanmamızı ve bu doyumu hissetmemizi sağlar  bu yüzden kendimiz için yoğun ve uzun olmamak koşuluyla bir miktar strese ihtiyacımız vardır.

Stresli misiniz?

Mini bir stres testi uygulayalım. Soruları kendiniz için cevaplayabilirsiniz. Yarısından fazlasının cevabı evet ise stresli bir kişilik yapısına sahip olabilirsiniz.
• Sürekli yorgun musunuz?
• Uyku probleminiz var mı?
• Dikkat probleminiz var mı ?
• Çabuk mu sinirleniyorsunuz?
• Depresif bir halde misiniz?
• Baş ağrınız sürekli mi?
• Kötü alışkanlığınız var mı?
• Gelecekten endişe ediyor musunuz?

Pendikli TV
Pendikli’nin Medya Kanalı